Behandeling bij kinderen
Alle tumoren bij kinderen
Kanker bij kinderen komt relatief weinig voor. Bovendien zijn dit vaak hele andere vormen van kanker dan bij volwassenen. Sommige vormen komen alleen bij kinderen voor. Dit is dus zeer gespecialiseerde zorg, die slechts in enkele centra in België gegeven wordt. In Antwerpen wordt deze zorg gecoördineerd vanuit de afdeling Kinderoncologie & Hematologie van het UZA.1
Klinische studies
Net zoals bij behandeling van kanker bij volwassenen is de behandeling van kanker bij kinderen teamwerk. Een behandeling kan bestaan uit een operatie, chemotherapie en/of bestralingen. Omdat kanker bij kinderen zo zeldzaam is, proberen we zoveel mogelijk kinderen in een klinische studie te behandelen, om op deze wijze de behandeling voortdurend te kunnen bijstellen en verbeteren.
Multidisciplinair overleg (MOC)
Er is een wekelijks overleg over kinderen met een nieuwe diagnose, kinderen onder behandeling en kinderen met een probleem tijdens de opvolging na behandeling. Elk kind met een nieuwe diagnose wordt besproken op het multidisciplinair overleg, de MOC. Daar zijn artsen van diverse disciplines vertegenwoordigd, zoals de kinderoncoloog, de chirurg, de radiotherapeut-oncoloog, de patholoog, de radioloog etc. Samen komen ze tot een besluit over de te volgen behandeling. Vaak ook wordt dit nog getoetst op een landelijk overleg dat wekelijks online plaatsvindt.
Protontherapie
Als er een indicatie is voor bestraling, krijgen de ouders een afspraak om samen met hun kind op raadpleging te komen bij de radiotherapeut-oncoloog. Deze afspraak vindt plaats in het Oncologisch Centrum van Iridium in het GZA Sint-Augustinus, ingang Oosterveld (route 6). Daarbij wordt allereerst gekeken of er een indicatie is voor protontherapie. Dit is een radiotherapiebehandeling die gebruik maakt van deeltjes in plaats van röntgenstraling. Het potentiële voordeel van deze therapie is minder stralenbelasting van de directe omgeving van de tumor, waardoor het omliggende gezonde weefsel beter gespaard kan worden.
Niet alle type kankers komen daarvoor in aanmerking: het RIZIV heeft daarvoor een aanmeldingsprocedure die gevolgd moet worden. Een protonbehandeling is aanzienlijk duurder dan een klassieke bestralingsbehandeling met röntgenstraling, en dient dus aantoonbaar voordelen te hebben voordat deze in aanmerking komt voor terugbetaling. Iridium is één van de door de overheid erkende centra om deze procedure op te starten2. Het preferentiële protoncentrum is Leuven, maar het is niet uitgesloten dat er bijv. wegens plaatsgebrek moet worden uitgeweken naar het protoncentrum in Essen (D), Heidelberg (D) of Villigen (Zw).
Niet alle type kankers komen daarvoor in aanmerking: het RIZIV heeft daarvoor een aanmeldingsprocedure die gevolgd moet worden. Een protonbehandeling is aanzienlijk duurder dan een klassieke bestralingsbehandeling met röntgenstraling, en dient dus aantoonbaar voordelen te hebben voordat deze in aanmerking komt voor terugbetaling. Iridium is één van de door de overheid erkende centra om deze procedure op te starten2. Het preferentiële protoncentrum is Leuven, maar het is niet uitgesloten dat er bijv. wegens plaatsgebrek moet worden uitgeweken naar het protoncentrum in Essen (D), Heidelberg (D) of Villigen (Zw).
Röntgentherapie
Als er geen indicatie is voor protontherapie, zal de radiotherapeut-oncoloog de klassieke radiotherapie met röntgenstraling voorstellen. Deze behandeling is even effectief en biedt dus evenveel kans op slagen als protonbestraling.
Als het gaat om heel jonge kinderen (onder 6 jaar), is bestraling onder narcose meestal aangewezen. In dat geval is de afspraak dat de kinderen doorverwezen worden naar het UZGent voor hun bestralingsbehandeling. In de overige gevallen zal de radiotherapeut-oncoloog uitleg geven over de behandeling en te verwachten effecten en bijwerkingen op korte en lange termijn. De ouders en het kind krijgen de kans om alvast een kijkje te nemen op de bestralingsafdeling voor een eerste kennismaking: daarna krijgen ze de afspraken voor de voorbereiding van de bestralingsbehandeling.
Als het gaat om heel jonge kinderen (onder 6 jaar), is bestraling onder narcose meestal aangewezen. In dat geval is de afspraak dat de kinderen doorverwezen worden naar het UZGent voor hun bestralingsbehandeling. In de overige gevallen zal de radiotherapeut-oncoloog uitleg geven over de behandeling en te verwachten effecten en bijwerkingen op korte en lange termijn. De ouders en het kind krijgen de kans om alvast een kijkje te nemen op de bestralingsafdeling voor een eerste kennismaking: daarna krijgen ze de afspraken voor de voorbereiding van de bestralingsbehandeling.
De simulatie
De simulator is een toestel dat de voorbereidingen toelaat voor de bestralingsbehandeling. Het is een CT-scanner, dezelfde als op de radiologie, maar dan met een vlakke, harde carbontafel. Het verschil met de radiologie is de laserpoort: deze projecteert laserlijnen over de patiënt die ons helpt om de patiënt ook op het bestralingstoestel steeds op dezelfde manier te positioneren. Afhankelijk van de bestraling worden ook hulpstukken gebruikt, bijvoorbeeld een bestralingsmasker. Voor kinderen is dit extra beangstigend: we proberen die angst weg te nemen door eerst samen een masker te maken op Raf de Giraf. Raf en het masker gaan samen mee op pad gedurende de hele behandeling.
De computerplanning
De CT-beelden van de simulator worden gecombineerd met de MRI en/of de PET-CT beelden die eerder zijn gemaakt. Op deze manier kunnen we het doelgebied aflijnen, waarna de computer berekent hoeveel bestraling nodig is om de voorgeschreven dosis te kunnen bereiken. We passen het plan net zo vaak aan totdat we een optimaal plan bereikt hebben.
De bestraling zelf
Het bestralingsplan sturen we door naar de computer van het bestralingstoestel: dit plan wordt eerst een keer gegeven zonder patiënt om te kijken dat er geen fouten in de procedure geslopen zijn. Als alle lichten op groen gaan, is alles klaar om de eerste bestraling toe te dienen! De eerste keer is extra eng, maar je zal zien dat we er alles aan doen om je op je gemak te stellen en alles zo goed mogelijk te laten verlopen.
Elke dag verloopt in principe op dezelfde manier: je gaat op de tafel liggen in de bestralingshouding al dan niet met bestralingsmasker, het toestel wordt ingesteld en iedereen gaat naar buiten. In tegenstelling tot de onderzoeken op de radiologie bijvoorbeeld is het niet toegestaan voor begeleiders om binnen in de behandelruimte te blijven: het stralingsniveau is daarvoor te hoog. We hebben daarom videocamera’s geïnstalleerd waarmee we je continu in het oog houden: als er iets is, zijn we direct binnen!
Elke dag verloopt in principe op dezelfde manier: je gaat op de tafel liggen in de bestralingshouding al dan niet met bestralingsmasker, het toestel wordt ingesteld en iedereen gaat naar buiten. In tegenstelling tot de onderzoeken op de radiologie bijvoorbeeld is het niet toegestaan voor begeleiders om binnen in de behandelruimte te blijven: het stralingsniveau is daarvoor te hoog. We hebben daarom videocamera’s geïnstalleerd waarmee we je continu in het oog houden: als er iets is, zijn we direct binnen!
Als eerste maken we een controlefoto om te zien of we het toestel op de juiste plaats hebben gericht: vaak moeten we nog een kleine correctie uitvoeren. Je voelt dan de tafel nog ietsje bewegen. Vervolgens draait het toestel een paar keer om jou heen terwijl het in tussentijd jou bestraalt: je voelt daar niets van. Als de behandeling klaar is, komt de verpleging terug binnen om je van tafel te halen. Tot morgen!
De dokter (radiotherapeut-oncoloog)
Standaard is er een wekelijkse controle voorzien om te horen hoe het gaat. Als er tussendoor problemen zijn, dan kan je via de verpleging eerder een controle vragen. Meestal zijn er ook controles voorzien op de pediatrie in het UZA. De dokters van de bestralingsafdeling werken nauw samen met de dokters van de pediatrie in het UZA.
Uitleg over de bestralingsbehandeling
De realisatie van deze video werd mogelijk gemaakt door het Albertfonds en de Stichting Mitialto.
Onze artsen
Heb je nog vragen?
Neem contact op met de afdeling radiotherapie van het Iridium Netwerk:
- ZAS Augustinus: 03/443 39 37
- Campus Vitaz: 03/760 73 86
- Campus AZ KLINA: 03/298 10 00
- ZAS Palfijn: 03/800 63 50
Deze websitepagina werd met zorg samengesteld en is zuiver informatief van aard. Aangezien de medische wetenschap zeer snel evolueert, kunnen geen garanties worden geboden m.b.t. de volledigheid van de inhoud van deze websitepagina. De informatie op deze websitepagina is algemeen van aard en dient te worden begrepen als aanvulling op de specifieke (mondelinge) informatie van de behandelend arts.
De medische praktijk is geen exacte wetenschap, waardoor een opsomming van mogelijke complicaties op deze websitepagina nooit volledig kan zijn. Door de arts kan geen verbintenis worden aangegaan over het uiteindelijke resultaat van de beschreven behandeling.
