Totale Lichaamsbestraling (TBI)
Van je arts heb je vernomen dat een bestraling van het ganse lichaam (TBI) noodzakelijk is in het kader van de geplande stamceltransplantatie.
Deze radiotherapie heeft als doelstelling:
- Onderdrukken van je immuunsysteem en preventie van afstoting van de donorstamcellen na een stamceltransplantatie
- Bij meerdere fracties wordt daarenboven het doden van eventueel overgebleven kankercellen na de chemotherapie beoogd
Op deze pagina vind je meer informatie over de bestralingsschema’s, de TBI behandeling alsook de nevenwerkingen op korte en lange termijn
Bestralingsschema's
De bestraling wordt uitgevoerd in ZAS Augutinus (ingang Oosterveld). Er zijn 2 bestralingsschema's: een eenmalige behandeling en een behandeling van 6 bestralingen in 3 dagen (2x per dag, met ten minste 6 uren ertussen).
- Voor de eenmalige toediening wort transport per ambulance voorzien door het ziekenhuis waar je bent opgenomen.
- Voor de totale lichaamsbestraling in 6 sessies word je de dag tevoren in de loop van de namiddag opgenomen op de verpleegeenheid Hematologie van ZAS Augustinus. De ochtend na de laatste bestraling word je terug overgeplaatst naar jouw behandelend ziekenhuis.
Wens je meer uitleg of heb je nog specifieke vragen, aarzel dan niet om je arts of verpleegkundige hierover aan te spreken. Ze zullen je graag helpen.
Bestralingsbehandeling en mogelijke reacties van het lichaam
De bestralingsbehandeling
Voor de radiotherapie van start kan gaan, moet deze voorbereid worden. We verwachten je hiervoor op de CT simulator van de bestralingsafdeling van ZAS Augustinus.
Lichtgekleurd aanpassend ondergoed en een BH zonder beugels is toegestaan, dit geldt ook voor de bestraling. We positioneren je op de rug en voorzien een persoonlijk schouder-kin masker. Belangrijk daarbij is dat je aangeeft of deze houding comfortabel voor je is en of je dit lang kan volhouden. Vervolgens maken we 2 CT scans die we gebruiken om jouw bestralingsplan te bepalen.
De bestralingen zelf gebeuren in dezelfde houding als op de CT simulator en nemen gemiddeld 1 tot 1,5 uur in beslag.
Het ganse lichaam wordt bestraald. Na de bestraling van hoofd tot bekken wordt de tafel gedraaid en zetten we de bestraling voort van bekken tot voeten.
Van de behandeling zelf voel je niets. De temperaturen in de behandelruimte zijn aan de koele kant, vandaar dat we aanbevelen om lichtgekleurde sokken te dragen.
Mogelijke reacties van het lichaam op de bestralingsbehandeling
De volgende bijwerkingen kunnen optreden tijdens of kort na de behandeling:
- Misselijkheid en braken*
- Pijnlijke speekselklieren
- Moeheid
- Hoofdpijn
- Gevoelige slijmvliezen
- Diarree
- Lichte koorts
- Droge huid
(*) hiervoor krijg je preventief medicatie
De meeste bijwerkingen verdwijnen spontaan binnen enkele dagen. Een deel van de klachten kan verlicht worden met medicatie: vraag dit aan je behandelend arts of verpleegkundige.
Late effecten
De late effecten zijn vooral van belang voor patiënten die op jonge leeftijd bestraald moeten worden en die met het schema van 6 bestralingen behandeld worden. Voor oudere patiënten en patiënten die behandeld worden met het eenmalige schema zijn de laattijdige nevenwerkingen niet relevant.
- De combinatie van de voorafgaande chemotherapie en de bestraling van de eierstokken/zaadballen leidt vrijwel altijd tot volledige onvruchtbaarheid. Indien je nog een actieve kinderwens hebt, dien je dit zeker vooraf te bespreken met je behandelend arts.
- Bestraling geeft een lichte verhoging van de kans op het krijgen van andere tumoren. Dit uit zich pas na meerdere jaren en is daarom vooral van belang bij jongere personen. Daar staat tegenover dat de bestralings-behandeling bijdraagt aan de kans om van je huidige ziekte te genezen. Het eventuele risico van een tweede kanker weegt dus niet op tegen de noodzaak van de behandeling van je huidige ziekte.
Extra aandachtspunten
- Bestraling kan ernstige gezond-heidsschade toebrengen aan een foetus. Daarom mag je zeker niet zwanger zijn of worden tijdens de bestralingsbehandeling. Breng de arts onmiddellijk op de hoogte bij een mogelijke zwangerschap, ook als deze nog niet bevestigd is.
- Breng ons op de hoogte als je een pacemaker / defibrillator / neurostimulator of een ander elektronisch apparaat in het lichaam draagt.
Enerzijds kunnen door de bestralingsapparatuur elektromagnetische stoorsignalen verzonden worden die kunnen interfereren met het elektronisch apparaat in het lichaam. Anderzijds kan het apparaat schade oplopen als gevolg van de sterke energierijke straling.