In het Iridium Netwerk wordt een groot aantal patiënten behandeld. Dit biedt de mogelijkheid om een waardevolle biobank aan te leggen en te onderhouden.
Patiëntenmonsters
Het vertalende (‘translational’) onderzoek heeft nood aan monsters van patiënten met kanker om wetenschappelijke vragen te beantwoorden of hypothesen te ontwikkelen. De biobank is daarom noodzakelijk en kan beschouwd kunnen worden als een van de verplichte taken van een omvangrijk netwerk, zoals Iridium. De informatie vervat in deze monsters gaat immers onherroepelijk verloren wanneer er geen gestructureerde verzameling en bewaring gebeurt. Patiënten zijn zich hiervan bewust, zodat het beschikbaar hebben van een biobank door hen als een meerwaarde wordt ervaren. Het is zeer redelijk dat patiënten het als hun recht beschouwen om te kunnen bijdragen aan de vooruitgang van de medische wetenschap door donatie van weefsel en andere monsters.
TCRU
In lijn met de aandachtspunten van het klinisch-wetenschappelijk onderzoek van Iridium zullen vooral monsters van patiënten met borst- en prostaatkanker die een radiotherapeutische behandeling ontvangen, worden verzameld in de biobank. Deze monsters kunnen nadien enkel en alleen worden gebruikt in een wetenschappelijke studie. Deze studies zullen doorgaan in TCRU maar kunnen ook een samenwerking vergen met onderzoeksgroepen in België en het buitenland.
De aard van de monsters bestemd voor de biobank is uiteenlopend: weefsel, bloed, urine, ascitesvocht, cerebrospinaal vocht, pleuravocht. De biobank bevat enerzijds monsters die primair worden verkregen, anderzijds menselijk materiaal met secundair gebruik (restweefsel).
'Informed consent'-formulier
De waarde van de biobank wordt mee bepaald door de gegevens die verband houden met de monsters. De biobank respecteert vanzelfsprekend de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG of GDPR). De patiëntgegevens die bij de monsters horen worden gepseudonimiseerd. De onderzoeker heeft zo geen toegang tot de identiteit van de patiënt en kan toch beroep doen op geactualiseerde follow-up gegevens die onontbeerlijk zijn voor het beantwoorden van de wetenschappelijke vraag. De patiënten worden ingelicht via een voor de biobank ontworpen 'informed consent'-formulier (ICF). Dit ICF vraagt naar de toestemming om zowel de monsters als de behandeling- en opvolgingsgegevens te mogen gebruiken in toekomstig onderzoek.
Het toepassingsgebied en de werking van de biobank werden goedgekeurd door de Commissie Medische Ethiek van ZAS Augustinus. Wanneer voor een wetenschappelijk project monsters uit de biobank nodig zijn, zal een goedkeuring aan de Wetenschappelijke Beleidscommissie en vervolgens aan de Ethische Commissie worden gevraagd.
De biobank van het Iridium Netwerk is een onderdeel van de Biobank Antwerpen. De biobank heeft een gedocumenteerd kwaliteitssysteem en werkt aan een accreditatie volgens de norm ISO 20387.
