In het Iridium Netwerk wordt een groot aantal patiënten behandeld. Dit biedt de mogelijkheid om een waardevolle biobank aan te leggen en te onderhouden.
Patiëntenmonsters
Het vertalende (‘translational’) onderzoek heeft nood aan monsters van patiënten met kanker om wetenschappelijke vragen te beantwoorden of hypothesen te ontwikkelen. De biobank is daarom noodzakelijk en kan beschouwd kunnen worden als een van de verplichte taken van een omvangrijk netwerk, zoals Iridium. De informatie vervat in deze monsters gaat immers onherroepelijk verloren wanneer er geen gestructureerde verzameling en bewaring gebeurt. Patiënten zijn zich hiervan bewust, zodat het beschikbaar hebben van een biobank door hen als een meerwaarde wordt ervaren. Het is zeer redelijk dat patiënten het als hun recht beschouwen om te kunnen bijdragen aan de vooruitgang van de medische wetenschap door donatie van weefsel en andere monsters.
TCRU
In lijn met de aandachtspunten van het klinisch-wetenschappelijk onderzoek van Iridium zullen vooral monsters van patiënten met borst- en prostaatkanker die een radiotherapeutische behandeling ontvangen, worden verzameld in de biobank. Deze monsters kunnen nadien enkel en alleen worden gebruikt in een wetenschappelijke studie. Deze studies zullen doorgaan in TCRU maar kunnen ook een samenwerking vergen met onderzoeksgroepen in België en het buitenland.
De aard van de monsters bestemd voor de biobank is uiteenlopend: weefsel, bloed, urine, ascitesvocht, cerebrospinaal vocht, pleuravocht. De biobank bevat enerzijds monsters die primair worden verkregen, anderzijds menselijk materiaal met secundair gebruik (restweefsel).
'Informed consent'-formulier
De waarde van de biobank wordt mee bepaald door de gegevens die verband houden met de monsters. De biobank respecteert vanzelfsprekend de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG of GDPR). De patiëntgegevens die bij de monsters horen worden gepseudonimiseerd. De onderzoeker heeft zo geen toegang tot de identiteit van de patiënt en kan toch beroep doen op geactualiseerde follow-up gegevens die onontbeerlijk zijn voor het beantwoorden van de wetenschappelijke vraag. De patiënten worden ingelicht via een voor de biobank ontworpen 'informed consent'-formulier (ICF). Dit ICF vraagt naar de toestemming om zowel de monsters als de behandeling- en opvolgingsgegevens te mogen gebruiken in toekomstig onderzoek.
Het toepassingsgebied en de werking van de biobank werden goedgekeurd door de Commissie Medische Ethiek van ZAS. Wanneer voor een wetenschappelijk project monsters uit de biobank nodig zijn, zal een goedkeuring aan de Wetenschappelijke Beleidscommissie en vervolgens aan de Ethische Commissie worden gevraagd.
De biobank van het Iridium Netwerk is een onderdeel van de Biobank Antwerpen. De biobank heeft een gedocumenteerd kwaliteitssysteem en werkt aan een accreditatie volgens de norm ISO 20387.
A large number of patients are treated within the Iridium Network. This makes it possible to create and maintain a valuable biobank.
Patient samples
Translational research requires samples from cancer patients for answering scientific questions or developing hypotheses. This explains the need for a biobank, which can be considered as one of the mandatory activities of an extensive network such as Iridium. The information contained in these samples will be irretrievably lost unless it is collected and stored in a structured manner. Patients are aware of this, so that they experience the availability of a biobank as an added value. Patients quite reasonably consider it their right to be able to contribute to the advance of medical science by donating tissue and other samples.
TCRU
In line with the focal points of the clinical-scientific research of Iridium, the biobank will mainly collect samples from patients with breast and prostate cancer who receive radiotherapy treatment. These samples can subsequently only be used for scientific study purposes. These studies will take place in TCRU but may also require collaboration with research groups in Belgium and abroad.
The biobank collects various types of samples: tissue, blood, urine, ascites fluid, cerebrospinal fluid, pleural fluid. The biobank contains both primary samples and samples obtained from human material intended for secondary use (residual tissue).
'Informed consent' form
The worth of the biobank is also determined by the data related to the samples. The biobank obviously complies with the General Data Protection Regulation (GDPR). The patient sample data are pseudonymized, meaning that patients cannot be identified, but that researchers can still access updated follow-up data that are essential for answering scientific questions. Patients are informed via an "informed consent form” (ICF) specially designed for the biobank. This ICF asks for the patient’s consent to use both the samples and the treatment and follow-up data in future research.
The scope and functioning of the biobank was approved by the ZAS Medical Ethics Committee. When samples from the biobank are needed for a scientific project, approval will be sought from the Science Policy Committee and subsequently from the Ethics Committee.
The biobank of the Iridium Network is part of the Antwerp Biobank. The biobank has a documented quality system, and is now preparing for accreditation based on ISO 20387.